Jordmora

av Katja Kettu

Den finske jordmora Villøye er dotter av ein kommunist, og har levd som ein utstøytt heile livet. I vaksen alder nyt ho derimot respekt for sin særskilt dyktige måte å ta i mot born på.

Under Lapplandskrigen forelskar Villøye seg i den sterkt traumatiserte, tyske SS-offiseren og fotografen Johann, og ho sørgjer for å få jobb i fangeleiren Titovka, der Johann er utstasjonert. I leiren havnar ho etter kvart på den berykta kvinneavdelinga, der dei mest brutale overgrepa foregår. Då krigen går mot slutten, må paret rømme, og dei hamnar då på kysten av Noreg i ei lita bortgøymd koie i Dødmannfjorden.

Kettu skriv om krig, kjærleik og lidenskapleg sex i ei språkleg blanding av rå brutalitet og høgstemt poesi, ofte med sterke assosiasjonar til natur og dyreliv: "Du luktet så smertelig godt. Som fuglemelk strøket på reinbukkpels".

Boka skiftar i tid og forteljarstemme, så ein gjer lurt i å lese overskriftene på kapitla godt, då dei tid- og stadfestar hendingane i kvart kapittel.

Aldri har eg lese ein kjærleiksroman som har skore seg så skarpt inn i sinnet mitt med sine kvalmande, brutale skildringar, på same tid som historia står som ei poetisk perle i alt det groteske. Ein eineståande roman, men ikkje for sarte sjeler...

Merete Byrøygard
Lom folkebibliotek